Antička Salona: putovanje kroz vrijeme u srcu Solina

U njedrima Solina, pet kilometara sjeveroistočno od Splita, krije se antička Salona, nekad glavni grad rimske provincije Dalmacije. 

Danas se smatra najvećim i najvrjednijim antičkim lokalitetom u Hrvatskoj.

Antička Salona, Središte biskupije, Photo: Bernard Gagnon, CC BY-SA 4.0

Salona je prvotno bila obalno uporište i luka ilirskih Delmata. U 1. stoljeću pr. Kr. zauzimaju je Rimljani. Nakon građanskog rata između Cezara i Pompeja, 48. g. pr. Krista Salona je dobila status rimske kolonije s punim naslovom Colonia Martia Ivlia Salona.

U vrijeme punog procvata, Salona je bila najveći rimski grad na jadranskim obalama. Glavni grad rimske provincije Dalmacije imao je forum, hramove, terme i druge javne i privatne građevine. Bio je tu i amfiteatar, teatar te brojne bazilike.

Antička Salona, Amfiteatar, Photo: By Akrasia25, CC BY-SA 4.0

Izvan gradskih zidina mogu se vidjeti Manastirine, antička nekropola gdje su nakon pogubljenja sv. Duje, salonitanskog biskupa (zaštitnika grada Splita) kršćani donijeli njegovo tijelo te ga ondje pokopali.

Najbolji smještaj u okolici Solina potraži u Podstrani u HOTELU BOŽIKOVINA!

Rimski su običaji i zakoni nalagali da se mrtvi pokapaju izvan grada pa su i kršćani slijedili tu navadu. Manastirinama je to ime nadjenula mjesna tradicija koja vrlo često u ruševinama starih zgrada vidi tragove i ostatke manastira (monasterium).

Antička Salona, Ostaci bazilike i groblja, Photo: By Akrasia25, CC BY-SA 4.0

Jedan od najpoznatijih stanovnika Salone bio je rimski car Dioklecijan koji je 245. godine ondje i rođen. Oko 614. godine upravo je Dioklecijanova palača poslužila stanovnicima Salone kao utočište od Avara i Slavena koji su napali i srušili grad.

Antička Salona, Akvadukt , Photo: W.D. Schram, CC BY-SA 3.0 

Danas, arheolozi u srcu Solina i dalje nailaze na nova otkrića. Ostaci antičkog grada Salone, metropole rimske provincije Dalmacije, svjedoče o bogatoj povijesti ovog područja i čine ga jednim od najvažnijih arheoloških nalazišta u Europi.